1. Tổng quan 

1.a Định nghĩa thiết bị áp lực

là thiết bị được giới hạn bằng một thể tích đóng kín bởi các van, khóa, có áp suất làm việc cao hơn 0,7 bar dùng để tiến hành các quá trình nhiệt học (như nồi hơi, nồi hấp, nồi đun nước nóng, hệ thống lạnh…) hoặc quá trình hóa học (như các bình phản ứng) hoặc dùng để bảo quản, tồn trữ vận chuyển các chất khí nén, khí hóa lỏng, khí hòa tan ở trạng thái có áp suất (như bồn gas; bình gas; bình chứa khí hóa lỏng; bình chứa khí nén; xi téc…) hoặc dùng để chứa chất rắn ở dạng bột không có áp suất nhưng được tháo ra bằng chất khí có áp suất cao hơn 0,7 bar (theo quy định tại điểm 1.4.17 của Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về ATLĐ nồi hơi và bình chịu áp lực QCVN: 01-2008/BLĐTBXH thì: Đơn vị đo áp suất được qui đổi như sau: 1 kG/cm² = 0,1 MPa = 0,98 Bar = 14,4 Psi).

1.b Phân loại từng thiết bị:

+ Bình chịu áp lực là một thiết bị dùng để tiến hành các quá trình nhiệt học hoặc hoá học, cũng như để chứa và chuyên chở môi chất có áp suất lớn hơn áp suất khí quyển.

+ Bình chịu áp lực liên hợp là tổ hợp gồm hai hay nhiều bình chịu áp lực nối với nhau làm việc trong điều kiện giống hoặc khác nhau về áp suất, nhiệt độ và môi chất.

+ Nồi hơi Là thiết bị dùng để sản xuất hơi từ nước mà nguồn nhiệt cung cấp cho nó là do sự đốt nhiên liệu hữu cơ, do nhiệt của các khí thải và bao gồm tất cả các bộ phận liên quan đến sản xuất hơi của nồi hơi.

+ Bể (xitéc) là bình chịu áp lực được đặt trên toa xe hoả, ô tô hay trên các phương tiện vận tải khác.

+ Thùng là bình chịu áp lực có dạng hình trụ đặt nằm hoặc đứng có thể di chuyển hoặc đặt cố định.

+ Chai là một loại bình chịu áp lực bằng kim loại có dung tích nhỏ (thường dưới 100 lít) dùng để chứa các chất lỏng, khí nén, khí hoá lỏng, khí hoà tan có áp suất.

+ Bình hấp hoặc nồi nấu là loại bình chịu áp lực, trong đó xảy ra quá trình nhiệt học và có thể được đốt nóng bằng điện, khí nóng, hơi nước hoặc nhiên liệu khác.

+ Nồi hơi đun bằng điện là nồi hơi dùng điện để đun nước thành hơi dùng cho các thiết bị khác.

2. Các sự cố liên quan đến bình chịu áp lực

Trong quá trình vận hành các bình chịu áp lực, nồi hơi, các đường ống dẫn môi chất có áp lực cao thường xảy ra các sự cố sau:

• Nổ
• Thiết bị đổ sập
• Cháy nổ
• Bỏng hóa học, bỏng nhiệt
• Rò rỉ môi chất ảnh hưởng đến khả năng hô hấp (nghẹt thở, ngộ độc)

Các sự cố này ảnh hưởng nghiêm trọng đến người và tài sản, có thể gây thương tích tạm thời hoặc vĩnh viễn cho người vận hành.

3. Nguyên nhân

Khi điều tra các sự cố liên quan đến bình chịu áp lực, nồi hơi thường có nguồn gốc từ: Thiết kế, vận hành, kiểm tra, bảo trì sửa chữa không phù hợp.

Có thể liệt kê chi tiết các nguyên nhân có liên quan đến các sự cố của bình chịu áp lực như sau:

• Thiết kế bình chịu áp lực sai
• Quy trình vận hành bình chịu áp lực không phù hợp
• Áp suất vượt quá áp suất làm việc cho phép
• Quá nhiệt
• Van an toàn: không phù hợp hoặc không hoạt động
• Thông số vận hành không hợp lý
• Ăn mòn
• Nứt (mối hàn, kim loại cơ bản)
• Các vấn đề liên quan đến chất lượng mối hàn
• Sự xói mòn (mài mòn) do dòng chảy
• Mỏi vật liệu
• Ứng suất vật liệu không phù hợp
• Chọn sai vật liệu hoặc vật liệu bị lỗi
• Cạn nước
• Sai sót trong quá trình gia nhiệt
• Vị trí lắp đặt, khoảng cách an toàn không phù hợp
• Lỗi trong quá trình gia công, chế tạo
• Quy trình kiểm định, kiểm tra không đầy đủ
• Tắc nghẽn
• Sửa chữa, thay thế không đúng quy trình và tiêu chuẩn
• Năng lực của đơn vị bảo trì, sửa chữa
• Các nguyên nhân chưa xác định khác

4. Cách khắc phục

Tai nạn, sự cố liên quan đến bình chịu áp lực có thể hạn chế hoặc loại bỏ hoàn toàn nếu:

• Tuân thủ nghiêm ngặt các yêu cầu về thiết kế, chế tạo mà tiêu chuẩn bình chịu áp lực đã quy định. Loại bỏ các thiết bị không được chế tạo theo tiêu chuẩn.
• Thiết kế, chế tạo theo các tiêu chuẩn quốc tế có uy tính như ASME, API, European Codes and Standards …
• Vận hành thiết bị ở áp suất dưới áp suất cho phép cũng như cài đặt các thiết bị bảo vệ (van an toàn, điều áp, rơ le, van hạn dòng…) phù hợp.
• Định kỳ kiểm tra, kiểm định an toàn bình chịu áp lực và các thiết bị an toàn, phụ kiện nhằm phát hiện các yếu tố ăn mòn, rò rỉ, nứt, vỡ… hay các khuyết tật khác.
• Lưu giữ hồ sơ cũng như các báo cáo kiểm tra để theo dõi các nguy cơ và ngưng sử dụng thiết bị trước thời hạn có nguy cơ xảy ra sự cố.
• Việc cải tạo, sửa chữa bình chịu áp lực phải được thực hiện bởi những đơn vị có uy tính và có giấy phép về việc đó. Cũng như phải tuân thủ các quy định về sửa chữa mà tiêu chuẩn quy định.
• Cung cấp kiến thức về an toàn khi làm việc, vận hành các thiết bị chịu áp lực cũng như cách nhận biết các yếu tố không an toàn trong quá trình vận hành thiết bị
• Cung cấp cho doanh nghiệp các quy trình vận hành bình chịu áp lực. Hướng dẫn đầy đủ và phù hợp các hoạt động an toàn bình chịu áp lực.

5. Kết luận

Các tai nạn liên quan đến bình chịu áp lực có thể không bao giờ loại bỏ được hoàn toàn. Tuy nhiên, chúng ta có thể giảm đáng kể các rủi ro và khả năng xảy ra tai nạn. Các cơ quan chức năng thường xuyên biên soạn, cập nhật các tiêu chuẩn, quy chuẩn nhằm đưa ra những hướng dẫn tốt nhất trong việc thiết kế, kiểm tra, sửa chữa để giảm thiểu các rủi ro trong quá trình sử dụng.

Việc áp dụng các quy chuẩn, tiêu chuẩn và việc tuân thủ các quy trình vận hành, kiểm tra, kiểm định và bảo trì để đảm bảo rằng tất cả các thiết bị áp lực được vận hành an toàn. Bên cạnh đó công tác đào tạo và huấn luyện an toàn phải được tổ chức thường xuyên cho người vận hành là biện pháp hiệu quả nhất để giảm thiểu các rủi ro có thể xảy ra.

 

Công ty CP Chứng nhận Chất lượng Thiết bị Y Tế (CQM) là đơn vị được ủy quyền thực hiện kiểm định theo giấy chứng nhận số 190/GCN-KĐ của Bộ Lao Động Thương Binh Xã Hội

Chúng tôi là sự lựa chọn tin cậy của doanh nghiệp với những ưu điểm như:

+ Chi phí hợp lý với thời gian nhanh chóng và chính xác;

+ có nhiều dịch vụ đi kèm nhằm tạo thuận lợi cho doanh nghiệp như chứng nhận hợp quy, đào tạo An toàn lao động;

+ Kiểm định viên có kinh nghiệm và thành thạo kỹ thuật liên quan các thiết bị.

Hãy liên hệ với chúng tôi theo thông tin sau để tiến hành kiểm định. >> Hotline Mr Châu 0914.377.734